Λειψανοθήκη.
1802.
ΒΧΜ 2207

Κιβωτιόσχημη λειψανοθήκη από άργυρο με ανάγλυφη φυτική διακόσμηση. Στο κάλυμμα φέρει παράσταση των αγίων Θεοδώρων και επιγραφή: « ΘΕΟΚΛΗΤΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ•ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΩΒ». Προέρχεται από την Αδριανούπολη, πιθανόν από τον ναό των Αγίων Θεοδώρων στο προάστιο Κάραγατς (Ορεστιάδα), όπου υπήρχε ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης. Η λειψανοθήκη ακολουθεί τον πλέον διαδεδομένο τύπο του κιβωτιδίου και πιθανόν αποτελεί προϊόν τοπικών εργαστηρίων, για τα οποία δυστυχώς, παρότι υπάρχουν αναφορές από τον Εβλιγιά Τσελεμπί και από περιηγητές του 17ου αι., δε γνωρίζουμε περαιτέρω στοιχεία.
Η Αδριανούπολη, το μεγαλύτερο κέντρο της βυζαντινής Θράκης, έγινε η  πρωτεύουσα των Οθωμανών από την κατάκτησή της (1369) έως την άλωση της Κωνσταντινούπολης (μεταφορά το 1455). Την  περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας ήταν έδρα μητρόπολης και εξελίχθηκε σε μεγάλο πολιτιστικό, οικονομικό και εμπορικό κέντρο, λόγω της θέσης της πάνω στις οδικές αρτηρίες που συνέδεαν την δυτική Ευρώπη με την Εγγύς και  Άπω ανατολή (Ινδία, Κίνα). Στην πόλη και τα προάστια αναφέρονται 26 εκκλησίες, από τις οποίες 5 καταστράφηκαν στις πυρκαγιές του 1905 και 1914. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη Μητρόπολη, η οποία ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, την Παναγία Κολυκαραία (ναός Γεννήσεως) όπου υπήρχε θάλαμος για ίαση των ψυχικά ασθενών, την Αγία Παρασκευή (μετόχι Πανάγιου Τάφου) και τον άγιο Νικόλαο, όπου λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο. Μέχρι την ανταλλαγή σε χρήση ήταν μόνο τέσσερις ναοί: η Μητρόπολη, ο ναός αγίου Ιωάννου Θεολόγου (σιναϊτικό μετόχι), ο άγιος Στέφανος, και οι Ταξιάρχες.

Στο ΒΧΜ φυλάσσονται ακόμη πέντε (5) αντικείμενα από ναούς της Αδριανούπολης, τα οποία έφτασαν μέσω του Ταμείου Ανταλλαξίμων.